Kopen, dragen, dumpen: zo kan het echt anders

Waarom Koningsdag hét moment is om onze kledinggewoonten radicaal te herzien

Opiniestuk door: Tess Schram

Tijdens Koningsdag omarmen we het tweedehands principe massaal. De vrijmarkt kleurt niet alleen oranje, maar ook circulair. We struinen tussen kleedjes, herontdekken vergeten pareltjes en ervaren één dag per jaar hoe het ook anders kan.

Maar wat als we die tijdelijke mindset structureel maken?

In Nederland verdwijnt jaarlijks zo’n 135 miljoen kilo textiel in de afvalbak. Veel daarvan nauwelijks gedragen. Fast fashion – met zijn lage prijzen, hoge tempo en schrijnende productieomstandigheden – blijft aantrekkelijk, maar is op termijn onhoudbaar. Niet alleen ecologisch, maar ook voor de mensen die onze kleding maken.

De kledingindustrie is wereldwijd verantwoordelijk voor zo’n 10% van de CO₂-uitstoot en put onvoorstelbare hoeveelheden water en grondstoffen uit. En toch blijven we kopen, dragen, weggooien, en opnieuw. Tijd om dat patroon te doorbreken.

Friesland beweegt al – nu is het tijd om op te schalen

Steeds meer Friezen kiezen bewust voor tweedehands. In onze provincie zijn inmiddels meer dan 125 kringloop- en tweedehandswinkels actief. Alleen al in Leeuwarden kun je terecht bij meer dan 25 adressen — van vintageboetiekjes tot gevestigde kringloopketens waar duurzaamheid en karakter hand in hand gaan.

En het stopt niet bij winkels. Door de hele provincie duiken initiatieven op die hergebruik een nieuw gezicht geven. Denk aan kledingruil-events in dorpshuizen, Repair Cafés waar een kapotte rits geen doodvonnis meer is, en conceptstores zoals Appel & Ei, waar tweedehands kleding wordt gepresenteerd alsof het net van de catwalk komt.

Wat ooit gold als alternatief, groeit uit tot het nieuwe normaal. Niet alleen omdat het duurzamer is, maar ook socialer, creatiever en gewoon leuker. Ruilen, repareren, herdragen: het zijn manieren om samen te verduurzamen zonder in te leveren op stijl of plezier.

Tijdens de Week van Tweedehands Textiel (20–26 april) krijgen al deze bewegingen een podium. Van kleding swappen tot repareren, van kringloop schatjagen tot bewust kiezen voor kwaliteit boven kwantiteit — het is er allemaal. En het begint bij één keuze: koop deze week eens niets nieuws.

Vraag jezelf af: wat heb ik al? Wat kan ik ruilen, laten herstellen en opnieuw dragen? Die vragen zijn niet alleen relevant op Koningsdag, maar het hele jaar door.

En heb jij zelf een idee om hergebruik van kleding in jouw dorp of wijk te stimuleren? Denk aan een ruilkast, reparatiehoek of lokale swap-avond, weet dan: je staat er niet alleen voor. Vanuit de Friese Milieufederatie denken we graag mee. Want hoe meer mensen meedoen, hoe groter de beweging wordt.

Tweedehands is niet minder – het is méér

Meer verhaal, meer vakmanschap, meer toekomst. Het is tijd om onze relatie met kleding opnieuw vorm te geven. Koningsdag laat zien dat we het kunnen. Laten we die impuls vasthouden. Niet één dag per jaar, maar stap voor stap –  in onze eigen stijl, op onze eigen manier.