Fryslân dreigt natuurdoelen te missen

BEETSTERZWAAG – Natuurorganisaties Fryslân vragen provincie achterstand in uitvoering natuurbeleid in te halen.

Volgens de Friese natuurorganisaties It Fryske Gea, de Friese Milieufederatie en Natuurmonumenten dreigt er een grote achterstand in de uitvoering van het natuurbeleid in Fryslân. Zo verloopt de realisatie van natuur in de Ecologische Hoofdstructuur te traag doordat de provincie Fryslân steeds vaker functiewijziging naar natuur weigert op plaatsen waar dat wel is afgesproken. De reden is dat de provincie meent dat er te weinig geld voor natuur beschikbaar is. Dit leidt tot een impasse in de uitvoering. Als er niets verandert, dreigen afspraken met het Rijk en maatschappelijke organisaties niet nagekomen te worden en worden kansen gemist om Fryslân mooier te maken.

Fryslân dreigt natuurdoelen te missen

De provincie is sinds 2013 verantwoordelijk voor het natuurbeleid. In ruil voor de afspraak om nieuwe natuur te realiseren en landelijke en Europese natuurdoelen na te komen, kreeg de provincie geld en ruilgrond. Tegelijk werd er bezuinigd op natuur. In Fryslân zijn die afspraken bekrachtigd in het Grien Manifest. Dat is een afspraak tussen de provincie en de natuur- en landbouworganisaties, waarin veel hectares te realiseren natuur zijn geschrapt. Nu dreigt de provincie deze verlaagde doelen echter ook niet te realiseren.

Meerwaarde van natuur

De Friese natuur is van belang voor planten en dieren, maar ook voor de mens, voor hun gezondheid, werk en geluk. In geen andere provincie voelen de mensen zich zo verbonden met hun natuur en landschap als in Fryslân. Daarnaast is de bijdrage van natuur aan veiligheid van dijken, zuivering van water en lucht en aan de lokale economie aanzienlijk. Vorig jaar bleek bijvoorbeeld uit onderzoek dat alleen al aan Nationaal Park de Alde Feanen een toegevoegde economische waarde van meer dan 20 miljoen euro per jaar kan worden toegeschreven, terwijl de beheerkosten slechts een miljoen euro bedragen. Zo zorgen tegenwoordig vrijwel alle natuurprojecten voor maatschappelijke meerwaarde. Ook deze kansen dreigen gemist te worden als de realisatie van natuur stagneert.

Provincie reageert niet op dynamiek grondmarkt

Momenteel stoppen in onze provincie een kleine honderd agrarische bedrijven per jaar. Er is dus grond te koop. En de veranderingen in de mestwetgeving versnellen dat nog eens. Tegelijk oriënteren steeds meer boeren zich op een toekomst met natuurinclusieve landbouw.

Natuur wordt op basis van vrijwillige verkoop gerealiseerd. Daarom zou het vanzelfsprekend moeten zijn dat de provincie reageert als een boer grond voor realisatie van natuur te koop aanbiedt of functiewijziging naar natuur aanvraagt. Helaas zien we steeds meer voorbeelden waarbij dit wordt genegeerd. Door een starre aankoopstrategie van de provincie Fryslân worden kansen helaas niet benut Voorbeelden hiervan zien we in weidevogelgebied de Heanmar, bij de Tjonger en langs de Friese IJsselmeerkust.

Hogere eigen bijdrage provincie Fryslân

Uit een recente landelijke evaluatie van het natuurbeleid blijkt dat de provincie Fryslân van alle provincies het minst investeert in de realisatie van natuur. De eigen bijdrage is nu 1,7 miljoen euro per jaar. De provincie is op dit moment aan het evalueren of de huidige middelen voldoende zijn om de Ecologische Hoofdstructuur te realiseren. Omdat deze evaluatie te laat lijkt te komen voor de Kadernota 2018, laten de natuurorganisaties in Fryslân nu hun pleidooi horen voor een hogere eigen bijdrage van de provincie. Voor aankoop in deze periode met extra dynamiek op de grondmarkt is naar schatting een extra bedrag nodig van vijf miljoen euro per jaar. Daarmee zou Fryslân in de middenmoot belanden, achter Drenthe, Overijssel, Noord- en Zuid-Holland met eigen bijdrages tot 10 miljoen euro per jaar. Omdat natuur van groot belang is voor de inwoners van Fryslân en de Friese economie, is zo’n hogere eigen bijdrage volgens de natuurorganisaties gerechtvaardigd.

Bron: It Fryske Gea